Optimaliseren organisatie

Structurering bij concerns voor btw & overdrachtsbelasting

De manier waarop een concern is vormgegeven is bepalend voor zijn fiscale positie. Wij hebben een ruime ervaring met het doorlichten van concerns op een zo goed mogelijke fiscale positie. Een aspect dat daarbij vaak speelt, is het aspect van een btw-fiscale eenheid. Ook hebben wij ruime ervaring met advisering omtrent de gevolgen van intercompany-doorbelastingen, zowel binnen Nederland als grensoverschrijdend.

De meest voorkomende vorm om de fiscale aspecten van een concern in kaart te brengen is de uitvoering van een “quick-scan”. De opzet van deze “quick-scan” kan in onderling overleg worden vastgesteld. In de meeste gevallen wordt een “quick-scan” uitgevoerd door middel van kennisneming van de boekhouding en (andere) relevante stukken, aangevuld door een bespreking. Op basis van de als zodanig verkregen informatie wordt een verslag opgesteld, waarin de relevante btw-onderwerpen aan de orde worden gesteld en het fiscale beleid voor een toekomstige periode kan worden bepaald.

Belang van de btw-fiscale eenheid voor concerns

Door de spreiding van functies over verschillende rechtspersonen binnen een concern, is het gebruikelijk dat er binnen een concern (veel) onderlinge kostenverrekeningen plaatsvinden wegens onderling geleverde goederen en/of diensten. Het bewust zijn van het wel/niet bestaan van een fiscale eenheid en, indien er sprake is van een fiscale eenheid, het aanvragen van een bevestigende beschikking en het onderhouden van deze fiscale eenheid is noodzakelijk om te voorkomen dat over onderlinge kostenverrekeningen btw moet worden berekend. In de meeste gevallen zou die btw aftrekbaar zijn, zodat er alleen een liquiditeitsnadeel optreedt. Voor concerns die (ook) van btw vrijgestelde prestaties leveren, geldt echter dat de btw níet (volledig) aftrekbaar is. De onderling berekende btw vormt in die situatie een kostenpost.

Een btw-fiscale eenheid kan bestaan zonder dat daarvoor een besluit of bevestiging van de inspecteur vereist is. Het is daarom steeds van belang te bezien of een concern aan de vereisten voor een fiscale eenheid voldoet. Bij tussentijdse wijzigingen in de samenstelling van de btw-fiscale eenheid is het van belang om deze wijzigingen (vertrek of toetreding van een bedrijf) tijdig te melden, omdat de deelnemers van een fiscale eenheid zonder een schriftelijke afmelding over en weer hoofdelijk aansprakelijk blijven voor eventuele btw-schulden van het vertrekkende bedrijf. Omgekeerd geldt ook dat het in die situatie voor het vertrekkende bedrijf niet valt uit te sluiten dat het hoofdelijk aansprakelijk wordt gesteld voor eventuele btw-schulden van de in de fiscale eenheid achterblijvende bedrijven.

Herstructurering van onroerende zaken

Bij herstructurering van onroerende zaken is het van belang dat zowel de overdracht van juridische eigendom als de overdracht van economische eigendom (in beginsel) zal leiden tot een met overdrachtsbelasting belaste verkrijging. De wetgeving kent echter vrijstellingen die het in bepaalde situaties (voor concerns met name bij herstructureringen) mogelijk maken om onroerende zaken zonder betaling van overdrachtsbelasting over te nemen. Aan de verschillende vrijstellingen zijn voorwaarden verbonden, waarvan steeds kritisch moet worden bezien of hieraan wordt voldaan. Daarnaast is het van belang vooraf goed in kaart te brengen wat het doel van de herstructurering is en welke vrijstelling daarbij het best past. Om een herstructurering met onroerende zaken goed en fiscaal optimaal uit te voeren, kan afstemming met de Belastingdienst wenselijk zijn. Hierover treden wij dan ook regelmatig in overleg met de Belastingdienst.

Overnames van ondernemingen

In het kader van de overname van een onderneming is het van belang dat er verschillende btw-gevolgen (kunnen) zijn, afhankelijk van de manier waarop de overname wordt vormgegeven. Gaat het om de verkoop of de overname van een BV in de vorm van een aandelentransactie, dan blijft de overname buiten de btw-heffing. Gaat het om de verkoop of de overname van een bedrijf in de vorm van een activa/passiva-transactie, dan is het van groot belang te bepalen of deze overname onder de btw-heffing valt. Wordt over een overname ten onrechte btw berekend, dan kan de Belastingdienst de aftrek van die btw door de koper weigeren, met als gevolg dat de koper met een extra kostenpost blijft zitten. Voor de uitsluiting van risico’s is afstemming met de Belastingdienst vaak wenselijk.

Bij de verkoop of aankoop van een deelneming komt daarnaast de vraag aan de orde of de btw die wordt betaald op (advies)kosten (voorbelasting) aftrekbaar is. In veel gevallen kan dat het geval zijn als die kosten als “algemene bedrijfskosten” voor het concern beschouwd kunnen worden. Of dit het geval is, hangt enerzijds af van de wijze waarop het concern is gestructureerd en anderzijds van de relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Gezien het organisatorische karakter van dit aspect heeft een onderneming dit aspect voor een belangrijk deel in eigen hand, mits hieraan vroegtijdig aandacht wordt besteed.